การนอนไม่หลับเป็นปัญหาสุขภาพที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในหลายๆ ด้าน ทั้งในด้านการทำงานที่ทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลงจากความไม่สดชื่นเพราะนอนไม่พอ หรือในด้านความสัมพันธ์ที่การนอนไม่หลับเป็นสาเหตุให้อารมณ์ไม่คงที่นำไปสู่การทะเลาะได้ โดยสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับในเวลากลางคืน อาจเกิดจากสาเหตุที่ค่อนข้างหลากหลาย มาจากทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สภาพแวดล้อม รวมถึงฮอร์โมน 

สาเหตุทางด้านสภาพแวดล้อมและพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ส่งผลต่อการนอนได้ เช่นภายในห้องนอนมีแสงสว่าง เสียงรบกวน หรืออุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้การนอนหลับไม่สนิท และพฤติกรรมก่อนนอนของคนยุคใหม่ ที่นิยมใช้โทรศัพท์มือถือหรือคอมพิวเตอร์ก่อนนอนก็อาจรบกวนการนอนหลับได้ 

และอีกสาเหตุของอาการนอนไม่หลับอาจเกิดได้ทั้งจากปัญหาทางกายและจิตใจ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ทำให้ตื่นบ่อยกลางดึก หรืออาการเจ็บป่วยเรื้อรังอย่าง ปวดหลัง ปวดข้อ หรือกรดไหลย้อน ที่รบกวนการนอน รวมถึงโรคเกี่ยวกับระบบประสาทที่ส่งผลต่อคุณภาพการนอนหลับ ขณะเดียวกัน ภาวะเครียด วิตกกังวล หรือซึมเศร้า ก็เป็นตัวการสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นความกังวลเรื่องงาน ครอบครัว การเงิน หรือเหตุการณ์สะเทือนใจ เช่น การสูญเสีย การหย่าร้าง หรือการเลิกรา ปัญหาเหล่านี้ล้วนทำให้สมองไม่สามารถผ่อนคลายจนหลับได้สนิท และในเพศหญฺิงเรื่องฮอร์โมนถือว่าส่งผลกระทบต่อการนอนหลับโดยตรง 

โดยการการลดลงของฮอร์โมนเพศหญฺิง อาจทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบ เหงื่อออกตอนกลางคืน และการตื่นบ่อยในเวลากลางคืนส่วนใหญ่จะเกิดกับผู้หญิงที่เข้าสู่วัยทอง หรือการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงก่อนและระหว่างมีประจำเดือน อาจส่งผลต่ออารมณ์และการนอนหลับได้ 

หากอาการนอนไม่หลับเกิดจากความผิดปกติทางร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม รวมถึงลองปรับทั้งพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมให้เหมาะกับการพักผ่อนมากยิ่งขึ้น เช่น ลดแสงในห้องนอน ปรับอุณหภูมิให้พอดี และหลีกเลี่ยงการใช้โทรศัพท์ก่อนนอน เพื่อให้ร่างกายและจิตใจได้ผ่อนคลาย และกลับมานอนหลับได้อย่างมีคุณภาพอีกครั้ง

Reference
โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (SiPH). (n.d.). Insomnia ภาวะนอนไม่หลับ. https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/insomnia

โรงพยาบาลเมดพาร์ค. (2024, 31 มกราคม). นอนไม่หลับ (Insomnia). https://www.medparkhospital.com/disease-and-treatment/insomnia