การกินยาคุมเป็นวิธีการคุมกำเนิดที่สามารถทำได้ด้วยตนเอง ไม่ต้องกระทำโดยแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ เพียงแค่รักษาวินัยในการทานยาอย่างสม่ำเสมอและเลือกใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดที่เหมาะสมกับตนเองและสถานการณ์ โดยก่อนเริ่มกินยาคุมครั้งแรกควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

      ทั้งนี้ยาคุมกำเนิดนั้นสามารถหาซื้อได้ง่ายตามร้านขายยาทั่วไป เมื่อหยุดใช้ก็สามารถกลับมาตั้งครรภ์ได้ตามปกติ ทำให้เป็นทางเลือกที่คนส่วนใหญ่นิยมเลือกใช้

แม้การกินยาคุมจะเป็นวิธีที่ทั้งง่ายและสะดวก แต่ก็ควรที่จะทานอย่างถูกวิธี ตั้งแต่การเริ่มทานยาเม็ดแรกไปจนถึงยาเม็ดสุดท้าย การทานยาเมื่อลืมทานยาครั้งก่อน หรือการลืมทานยาติดต่อกัน รวมไปถึงการทานยาคุมฉุกเฉินอย่างถูกวิธีเช่นกัน

หากแต่การรับประทานยาระยะยาวอาจพบปัญหาการลืมกินยา เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ เพราะยาเม็ดคุมกำเนิดถือเป็นวิธีการคุมกำเนิดชั่วคราวระยะสั้นเท่านั้น หากต้องการคุมกำเนิดเป็นเวลาที่นานขึ้น เช่น 1 ปี, 3 ปี หรือมากกว่านั้นการเลือกวิธีการคุมกำเนิดรูปแบบอื่น ที่ครอบคลุมระยะเวลาในการคุมกำเนิดได้นานกว่า ก็จะช่วยลดปัญหาการลืมรับประทานยา หรือ รับประทานยาไม่ตรงเวลาได้

วิธีการกินยาคุม

การกินยาเม็ดคุมกำเนิดควรเริ่มทานยาคุมเม็ดแรกในระหว่างวันที่ 1-5 ของรอบประจำเดือน ทานวันละ 1 เม็ดตามลูกศร และทานในเวลาใกล้เคียงกันในแต่ละวันเพื่อให้ระดับฮอร์โมนคงที่

      สำหรับการกินยาคุมแบบแผง 21 เม็ดนั้นเมื่อเริ่มทานจนหมดแผงให้หยุดทาน 7 วันหลังจากเม็ดสุดท้าย แล้วเริ่มแผงใหม่ในวันที่ 8

      สำหรับการกินยาคุมแบบแผง 28 เม็ด สามารถทานได้ทุกวัน วันละ 1 เม็ด เมื่อหมดแผงเก่าสามารถทานแผงใหม่ต่อได้เลย ไม่จำเป็นต้องหยุดนับวัน

ในระหว่างที่หยุดทานยาอาจจะมีประจำเดือนมาช่วงก่อนเริ่มแผงใหม่ แต่ทั้งนี้สามารถเริ่มทานยาเม็ดแรกของแผงใหม่ได้เลยแม้ว่าประจำเดือนยังคงมาอยู่หรือหมดไปแล้วก็ตาม

กรณีที่ลืมทานยาคุมกำเนิด

      กรณีที่ลืมทานยา  1 เม็ด ให้รีบทานยาทันทีที่นึกได้ และรับประทานเม็ดต่อไปในเวลาเดิม 

กรณีลืมกินยา 2 เม็ด ให้กิยาวันละ 2 เม็ด ติดต่อกัน 2 วัย โดยแบ่งรับทานเป็น เช้า 1 เม็ด เย็นอีก 1 เม็ด และใช้วิธีการคุมกำเนิดวิธีอื่น เช่น การใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยเป็นเวลา 7 วัน 

กรณีลืมกินยา 3 เม็ด ควรหยุดยาแผงดังกล่าว แล้วรอจนประจำเดือนมา จึงเริ่มต้นรับประทานยาคุมแผงใหม่ โดยระหว่างนี้ให้คุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นร่วมด้วย เช่น การใช้ถุงยางอนามัย กรณีที่เม็ดที่ลืมรับประทานเป็นเม็ดแป้ง (แผง 28 เม็ด) ให้ข้ามวันที่ลืมกินยาไป แล้วเริ่มกินยาวันถัดไปตามปกติ

ยาคุมฉุกเฉิน

      ยาคุมฉุกเฉินเป็นยาคุมที่ไว้ใช้สำหรับสถานการณ์ที่มีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ตั้งใจ ไม่ยินยอม หรือสถานการณ์จำเป็น เพราะยาคุมฉุกเฉินเป็นยาที่ไม่ควรใช้เป็นประจำหรือใช้ในระยะยาว

ยาคุมฉุกเฉิน  1 เม็ด เป็นยาคุมฉุกเฉินแบบใหม่ ก็คือ ทาน 1 เม็ดครั้งเดียว หลังมีเพศสัมพันธ์ หรือภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์

ยาคุมฉุกเฉิน 2 เม็ด ควรทานยาคุมฉุกเฉินเม็ดแรกทันทีภายใน 24 ชั่วโมงหรือไม่ควรเกิน 72 ชั่วโมง และเมื่อครบ 12 ชั่วโมงหลังจากที่ทานเม็ดแรกให้ทานเม็ดที่ 2  หรือ ทาน 2 เม็ดทันทีหลังมีเพศสัมพันธ์

ยาคุมแต่ละประเภทและยี่ห้อของยาคุมมีข้อควรระวังและผลข้างเคียงที่แตกต่างกัน เพื่อประสิทธิภาพของการป้องกันการตั้งครรภ์ ควรทานตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร

นอกจากนี้ก่อนทานยาคุมทุกประเภทอย่าลืมตรวจดูวันหมดอายุของยาคุมก่อนรับประทานนะคะ